ODEJMOWANIE cz1

 Jak wiadomo odejmowanie jest działaniem odwrotnym do dodawania. Powinnam więc cykl "DZIAŁANIA" rozpocząć od dodawania ale zostałam zmobilizowana prośbą o pomoc w odejmowaniu bo "dziecko radzi sobie z dodawaniem"

Z pozoru więc wydawało by się, że skoro w dodawaniu biorą udział trzy liczby np.: 2, 3, 5 w działaniu: 2+3=5 to, przy założeniu że dziecko zapamiętało tą grupę, to nie powinno być problemu w swobodnym „żonglowaniu” tychże liczbami. 5-2=3 czy 5-3=2

 Że tak nie jest wie każdy rodzic.

Ponieważ na co dzień pracuję z dziećmi, które mają z matematyką „pod górkę” to podejdę do problemu szerzej.

W odejmowaniu dziecku może sprawiać kłopot WSZYSTKO.

1   Zaczynamy więc od zrozumienia pojęcia – ODJĄĆ

Absolutnie nie zakładajmy, że jak dla nas to jest jasne, to automatycznie dziecko też wie co to znaczy.

1.

Zabawa ma na celu pokazać dziecku co kryje się pod tym pojęciem. Siadamy z dzieckiem i kładziemy przed sobą garść liczmanów (10- 15 szt). (kasztany, klocki, patyczki) Nie liczymy ich! Wartość nie ma tu znaczenia. Dzielimy „na oko” na trzy grupy.: dla siebie, dla dziecka i bank.

Pokazując na swój zbiór mówimy:

- Mam tyle (nie wymieniam liczby bo zależy nam na operacji mnożenia a nie na rachowaniu) 

A teraz… dodaję jeszcze trochę… i …bez liczenia, dosuwam trochę z banku (ale nie wszystkie)

- Czy w wyniku dodawania mam więcej czy mniej, niż miałam na początku?

Mam nadzieję, że usłyszycie odpowiedź – więcej  

- No to dodaj też sobie. Dziecko dokłada do swojego zbioru.

 -  A teraz pokaż mi co to znaczy – ODEJMIJ.

Mam nadzieję, że dziecko odsunie część liczmanów od siebie.

A potem powtarzamy pytanie:

- Czy w wyniku odejmowania, mam więcej czy mniej, niż miałam na początku.

Odpowiedzi: - mniej… wskazuje, że dziecko rozumie operację odejmowania.

I proszę! nie róbcie tego ćwiczenia pokazując powyższe zdjęcia! 

Pozwólcie dziecku to POCZUĆ! Można pobawić się w zgadywanie z zawiązanymi oczami.

(Wiem, że powyższe ćwiczenie wydaje się banalne... ale wiele razy słyszałam błędne odpowiedzi, więc radzę: sprawdźcie a nie zakładajcie, że dziecko wie, bo wy wiecie...)

2. 

Teraz czas na rozszerzenie określenia – odejmij – na inne czynności przynoszące stratę, a które czasami występują w zadaniach i zauważyłam, że dzieciom sprawiają kłopot.

Np.: Janek miał 5 jabłek, przyszła Ola i zjadła mu 1 jabłko …

- Co masz zrobić?

- Dodać… niepewnym głosem odpowiada dziecko.

Znacie takie sytuacje? Pewnie tak.

Poniżej zabawa pomagająca dziecku przełożyć matematykę na rzeczywistość.

Na paskach papieru wypisujemy wyrazy, pod którymi kryje się odejmowanie i dodawanie. Oczywiście zachęcam by wynajdywanie pojęć było  wspólną zabawą. Np. rodzic podaje nazwę, pod którą kryje się dodawanie a dziecko ma zamienić ją na czynność przeciwną kryjącą w sobie odejmowanie.

W pierwszej turze dziecko wybiera określenia, pod którymi kryje się dodawanie (dostaje pasek z symbolem dodawania) a drugi gracz odejmowanie. W drugiej turze odwrotnie. 

Paski rozkładamy tekstem do dołu, mieszamy. Raz jeden, raz drugi gracz odkrywają po 1  pasku. Czytają głośno napis. Jeśli pasek pasuje do ich zbioru układają pod swoim symbolem, jeśli nie odkładają na stół mieszając pomiędzy pozostałymi paskami.

Można wydrukować nazwy w 2 egzemplarzach i zabawić się w grę typu „memory” z tym że każdy gracz układa paski w 2 grupach, i w + i w - . 

3. 

Kolejnym, poważnym problemem dla dziecka jest: rozpoznawanie graficznych  znaków + i – .

I popełnia duży błąd ten rodzić, który problem ów bagatelizuje. 

(Sama go miałam i na wielu sprawdzianach zamiast odejmować to dodawałam)

Jak nauczyć dziecko rozróżniać te znaki.

( zakładam, że dziecko było badane u ortooptyka, nie mylić z okulistą, i problem, że dziecko widzi np. podwójnie został skorygowany)

Moim sprawdzonym sposobem na zapamiętanie WSZYSTKIEGO są mnemotechniki czyli …coś podobne do czegoś…

Znak minus… długa pozioma kreseczka… Do czego jest podobna?

Krzysiowi skojarzyła się z trapem, takim pomostem, po którym schodzi się ze statku.

Po takim trapie mogą  piraci ze swojego statku wyładowują skarby znosząc je na ląd. Skrzyń na statku będzie ubywać...

Po takim trapie mogą też wysiadać ze statku ... ciasteczkowe ludziki. 

(Na razie nie zajmujemy się tym ilu wysiadło a ilu zostało, to w następnej kolejności, 

na razie zależy nam by dziecko utrwaliło znak graficzny odejmowania)

Ludziki zamieszkały na wyspie, ale były bardzo smutne, bo nie było nikogo, kto mógłby ich zjeść.  A wszystkie ciasteczka mażą o tym, by przejechać się przełykową zjeżdżalnią. Nagle z morza wyłoniła się Godzilla i uradowane ciasteczka przestawiły trap i zjechały po nim prosto do brzucha smoka.

A z czym waszemu dziecku kojarzy się znak minus?

Kolejną zabawą utrwalającą rozróżnienie znaków graficznych jest zabawa w detektywa.

Rekwizyty: 

Pocięte małe karteczki z wydrukowanymi znakami. Czcionka ma być naprawdę mała.

Jeśli dziecko przerabiało już mnożenie i dzielenie to zabawa może dotyczyć wszystkich znaków

Lupa. 

Cała zabawa polega na tym, że dziecko przez lupę ogląda karteczki ze znakami. Albo po jednej albo kto szybciej i układa na dwa stosy "+"  i "-"  

Utrwalamy tą zabawę w czasie odrabiania lekcji, -Jesteś detektywem, rozpoznaj z jakiej krainy jest to działanie.

Po tych wstępnych przygotowaniach, możemy przejść do właściwego odejmowania... ale to już w osobnym wpisie.